Việc kiểm tra tốc độ internet là một cách thông minh để đảm bảo bạn đang nhận được chất lượng dịch vụ xứng đáng với số tiền bỏ ra từ nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP). Tuy nhiên, nếu kết quả trả về chậm hơn mong đợi, đừng vội vàng đổ lỗi cho ISP của bạn. Rất có thể, những sai lầm phổ biến trong quá trình kiểm tra đã làm sai lệch các con số, khiến bạn hiểu sai về hiệu suất mạng thực tế.
Bài viết này sẽ chỉ ra 7 lỗi nghiêm trọng mà nhiều người dùng Việt thường mắc phải khi đo tốc độ internet, đồng thời cung cấp những lời khuyên chuyên sâu để bạn có thể thực hiện kiểm tra một cách chính xác nhất. Nắm vững những kiến thức này sẽ giúp bạn không chỉ đánh giá đúng chất lượng mạng của mình mà còn có cơ sở vững chắc để làm việc với nhà mạng khi cần thiết.
1. Các Ứng Dụng Và Thiết Bị Khác Hoạt Động Cùng Lúc
Một trong những sai lầm phổ biến nhất khi kiểm tra tốc độ internet là không đóng các ứng dụng hoặc ngắt kết nối các thiết bị khác đang chạy ngầm. Điều này có thể làm sai lệch kết quả bởi vì băng thông mạng sẽ bị chia sẻ giữa bài kiểm tra tốc độ và các tác vụ khác.
Ảnh hưởng của ứng dụng chạy nền
Mức độ ảnh hưởng sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại hoạt động mà các ứng dụng đang thực hiện. Đối với các tác vụ đòi hỏi nhiều băng thông như truyền phát video trực tuyến (streaming), tải xuống dữ liệu (download), hoặc sao lưu nội dung lên đám mây, kết quả kiểm tra tốc độ có thể bị ảnh hưởng đáng kể, cho ra con số thấp hơn nhiều so với tốc độ thực tế của đường truyền.
Ảnh minh họa vợ chồng xem TV bị gián đoạn, tượng trưng cho việc băng thông mạng bị chia sẻ bởi các ứng dụng khác khi kiểm tra tốc độ internet.
Ảnh hưởng của nhiều thiết bị kết nối
Điều tương tự cũng áp dụng cho các thiết bị khác đang kết nối vào mạng của bạn. Khi nhiều thiết bị (điện thoại, máy tính bảng, smart TV, máy chơi game…) cùng lúc truy cập mạng, tổng băng thông sẽ được chia sẻ cho tất cả. Vì vậy, khi bạn thực hiện kiểm tra tốc độ, kết quả sẽ không phản ánh toàn bộ băng thông khả dụng của đường truyền. Thay vào đó, nó chỉ hiển thị tốc độ của phần băng thông còn lại mà thiết bị bạn đang dùng để test có thể truy cập được tại thời điểm đó, sau khi các thiết bị khác đã sử dụng phần của chúng.
Để có được kết quả chính xác, hãy đóng tất cả các ứng dụng không cần thiết và các tab trình duyệt trước khi bắt đầu kiểm tra. Ngoài ra, hãy tạm thời ngắt kết nối các thiết bị khác khỏi mạng Wi-Fi hoặc Ethernet của bạn.
2. Kiểm Tra Qua Wi-Fi Thay Vì Kết Nối Dây Ethernet
Kiểm tra tốc độ qua Wi-Fi rất tiện lợi và là cách tốt để đánh giá tốc độ internet hiện tại của bạn trong điều kiện sử dụng thực tế. Tuy nhiên, nếu bạn muốn có một con số phản ánh chính xác nhất khả năng của đường truyền mạng, Wi-Fi không phải là lựa chọn tối ưu. Khi bạn thực hiện kiểm tra qua Wi-Fi, sẽ có vô số biến số có thể làm sai lệch kết quả.
Khoảng cách từ router, vật cản như tường, nhiễu sóng từ các thiết bị khác (lò vi sóng, điện thoại không dây), và vị trí đặt router đều có thể ảnh hưởng đến hiệu suất Wi-Fi của bạn. Do đó, nếu bạn kiểm tra tốc độ từ phòng ngủ trong khi router đặt ở phòng khách, kết quả có thể thấp hơn đáng kể so với tốc độ mà đường truyền của bạn có khả năng cung cấp.
Để có kết quả chính xác nhất, hãy kết nối trực tiếp thiết bị của bạn với router bằng cáp Ethernet. Nếu không có sẵn cáp Ethernet, bạn có thể cân nhắc sử dụng các loại cáp Cat8 chất lượng cao để đảm bảo hiệu suất tốt nhất.
Một game thủ PC đang đeo tai nghe, minh họa tầm quan trọng của kết nối Ethernet ổn định so với Wi-Fi cho các tác vụ đòi hỏi băng thông cao như chơi game trực tuyến.
Nếu việc sử dụng cáp Ethernet không khả thi, hãy cố gắng kiểm tra tốc độ càng gần router càng tốt để giảm thiểu các rào cản vật lý (như tường) và nhiễu sóng từ các thiết bị khác. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng tốc độ Wi-Fi gần như luôn thấp hơn so với kết nối Ethernet có dây, ngay cả trong điều kiện lý tưởng.
3. Chỉ Thực Hiện Kiểm Tra Một Lần Duy Nhất
Dựa vào một lần kiểm tra tốc độ duy nhất có thể cung cấp cho bạn một cái nhìn sai lệch về hiệu suất internet. Mặc dù bạn trả tiền cho một tốc độ cụ thể từ ISP, con số đó chủ yếu chỉ là một chỉ dẫn về tốc độ tối đa bạn có thể nhận được vào bất kỳ thời điểm nào. Tuy nhiên, tốc độ kết nối thực tế thường thay đổi trong suốt cả ngày, tùy thuộc vào nhiều yếu tố như định tuyến của ISP và tình trạng tắc nghẽn mạng.
Ngay cả các máy chủ kiểm tra tốc độ cũng có thể gặp sự cố ảnh hưởng đến kết quả của bạn, gây ra ấn tượng sai lầm rằng mạng của bạn đang bị chậm trong khi thực tế mọi thứ vẫn ổn. Vì vậy, một lần kiểm tra sẽ không thể cho bạn bức tranh toàn cảnh. Bạn nên thực hiện nhiều lần kiểm tra vào các thời điểm khác nhau trong ngày để có được cái nhìn chính xác về tốc độ internet của mình.
Màn hình máy tính xách tay hiển thị kết quả kiểm tra tốc độ băng thông rộng, nhấn mạnh việc cần thực hiện nhiều lần để có cái nhìn chính xác về hiệu suất mạng.
Bên cạnh đó, công cụ bạn sử dụng cũng rất quan trọng. Điều cần thiết là bạn nên kiểm tra bằng nhiều dịch vụ kiểm tra tốc độ khác nhau. Hầu hết các trang web kiểm tra tốc độ internet tốt nhất đều miễn phí, vì vậy việc đối chiếu kết quả có thể giúp xác nhận độ tin cậy của chúng.
4. Bỏ Qua Vị Trí Máy Chủ Kiểm Tra
Khi bạn thực hiện một bài kiểm tra tốc độ, hầu hết các công cụ sẽ tự động chọn một máy chủ kiểm tra, thường là một máy chủ gần với vị trí địa lý của bạn. Tuy nhiên, đôi khi máy chủ được chọn có thể nằm ở một nơi xa, dẫn đến tốc độ kiểm tra bị chậm hơn.
Vị trí máy chủ rất quan trọng vì các bài kiểm tra tốc độ đo lường kết nối của bạn đến máy chủ cụ thể đó, chứ không phải internet nói chung. Máy chủ càng xa, dữ liệu của bạn càng phải trải qua nhiều “chặng” trên mạng, điều này làm tăng độ trễ (latency) của kết nối và có thể dẫn đến tốc độ tải xuống hoặc tải lên bị chậm.
Giao diện lựa chọn máy chủ kiểm tra tốc độ trong Ookla Speedtest, minh họa tầm quan trọng của việc chọn server gần nhất để có kết quả chính xác.
Để tránh sai lầm này, hãy luôn kiểm tra xem bạn đang sử dụng máy chủ nào cho bài kiểm tra. Nếu công cụ bạn dùng cho phép chọn máy chủ thủ công thì càng tốt, vì bạn có thể chọn một máy chủ gần hơn. Với các công cụ như Ookla Speedtest, bạn có thể tự tay chọn một máy chủ gần khu vực của mình để có kết quả nhất quán và đại diện hơn cho tốc độ thực tế.
5. Sử Dụng VPN Hoặc Proxy Khi Kiểm Tra
Thực hiện kiểm tra tốc độ khi đang kết nối với VPN (Mạng riêng ảo) hoặc máy chủ proxy có thể làm sai lệch nghiêm trọng kết quả của bạn. VPN và proxy định tuyến lưu lượng truy cập của bạn thông qua một máy chủ trung gian, máy chủ này có thể nằm ở một thành phố hoặc thậm chí là một quốc gia khác. Do đó, chúng làm tăng thêm “chi phí” cho kết nối của bạn thông qua khoảng cách, mã hóa hoặc cả hai, dẫn đến tốc độ chậm hơn nhiều so với khả năng thực tế của đường truyền internet của bạn.
Người đàn ông ngạc nhiên nhìn màn hình máy tính có biểu tượng VPN, thể hiện sự ảnh hưởng của việc sử dụng VPN đến tốc độ internet khi thực hiện kiểm tra.
Ngay cả khi sử dụng các VPN nhanh nhất, điều này cũng sẽ không giúp ích gì. Để có được cái nhìn chính xác về tốc độ mạng của mình, hãy ngắt kết nối VPN hoặc máy chủ proxy trước khi kiểm tra. Bạn thậm chí có thể thực hiện kiểm tra cả khi có và không có VPN để thấy rõ mức độ tốc độ bạn phải hy sinh để đổi lấy quyền riêng tư.
6. Kiểm Tra Vào Giờ Cao Điểm
Thời điểm trong ngày bạn thực hiện kiểm tra tốc độ cũng rất quan trọng. Nếu bạn kiểm tra vào giờ cao điểm sử dụng internet, chẳng hạn như vào buổi tối khi hầu hết mọi người đang ở nhà để xem phim, chơi game hoặc gọi video, kết quả có thể thấp một cách đáng ngạc nhiên. Điều này có thể là do ISP của bạn đang trải qua tình trạng tắc nghẽn mạng.
Tắc nghẽn mạng thường xảy ra vào buổi tối, thường là từ 7 giờ tối đến 11 giờ tối. Trong những “giờ cao điểm” này, các ISP có thể điều tiết (throttle) tốc độ internet để quản lý tình trạng tắc nghẽn mạng. Nếu bạn chỉ kiểm tra vào những giờ này, bạn có thể cho rằng kết nối của mình luôn hoạt động kém hiệu quả, trong khi thực tế, bạn vẫn nhận được tốc độ xứng đáng vào các thời điểm khác.
Màn hình máy tính hiển thị kết quả kiểm tra tốc độ internet, minh họa sự biến động tốc độ trong giờ cao điểm và tầm quan trọng của việc kiểm tra vào nhiều khung giờ khác nhau.
Để có cái nhìn chính xác hơn về tốc độ internet thực sự của mình, hãy thực hiện kiểm tra vào nhiều thời điểm khác nhau trong ngày, bao gồm cả giờ thấp điểm.
7. Sử Dụng Thiết Bị Cũ Hoặc Kém Mạnh Mẽ
Phần cứng bạn sử dụng để kiểm tra tốc độ internet cũng đóng một vai trò quan trọng trong kết quả bạn nhận được. Nếu bạn đang sử dụng một máy tính, điện thoại hoặc máy tính bảng cũ, chính bản thân phần cứng đó có thể là “nút thắt cổ chai”, đưa ra kết quả không phản ánh chính xác tốc độ thực tế của đường truyền.
Chồng máy tính xách tay cũ, tượng trưng cho việc sử dụng thiết bị lỗi thời có thể làm sai lệch kết quả kiểm tra tốc độ internet do giới hạn phần cứng.
Các thiết bị cũ thường có bộ xử lý chậm hơn và bộ điều hợp mạng lỗi thời không thể tận dụng hết lợi thế của các kết nối tốc độ cao. Ví dụ, nếu máy tính xách tay của bạn chỉ hỗ trợ Wi-Fi 4 (chuẩn 802.11n) hoặc các cổng Ethernet cũ với tốc độ tối đa chỉ 100Mbps, thì tốc độ tối đa đạt được sẽ bị giới hạn, bất kể gói internet của bạn có nhanh đến đâu.
Ngay cả khi bạn trả tiền cho các gói tốc độ gigabit, bài kiểm tra tốc độ của bạn có thể không phản ánh chính xác điều đó do giới hạn phần cứng. Nếu bạn quen sử dụng chiếc máy tính bảng cũ để xem nội dung, hãy đảm bảo bạn chuyển sang thiết bị mới hơn và có khả năng hơn để thực hiện kiểm tra tốc độ.
Kiểm tra tốc độ internet là một thao tác đơn giản, nhưng để có được kết quả chính xác, có rất nhiều yếu tố cần được xem xét kỹ lưỡng. Nếu bạn mắc phải bất kỳ sai lầm nào trong số những điều đã nêu khi đo lường, bạn sẽ không nhận được con số phản ánh đúng nhất về tốc độ internet của mình. Trước khi gửi khiếu nại tới nhà cung cấp dịch vụ, hãy đảm bảo rằng bạn đã đo lường tốc độ của mình một cách chính xác. Hãy chia sẻ kinh nghiệm kiểm tra tốc độ internet của bạn hoặc tham khảo thêm các bài viết chuyên sâu về tối ưu hiệu suất mạng trên khoahoccongnghe.net để nâng cao trải nghiệm trực tuyến của bạn!