Trong thời đại smartphone lên ngôi, camera di động đã trở thành công cụ nhiếp ảnh quen thuộc của hàng tỷ người. Tuy nhiên, một tính năng vẫn còn gây nhiều tranh cãi là “digital zoom” (phóng đại kỹ thuật số). Nhiều người cho rằng việc sử dụng digital zoom sẽ làm giảm chất lượng hình ảnh, nhưng liệu điều đó có thực sự quan trọng đến mức bạn nên tránh nó hoàn toàn? Hay đây là một sự đánh đổi đáng giá, thậm chí hoàn toàn không đáng chú ý với công nghệ camera hiện đại? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về digital zoom và cách tận dụng nó để tạo ra những bức ảnh đẹp mắt, tối ưu trên chiếc điện thoại của mình.
Digital Zoom Hoạt Động Như Thế Nào Trên Điện Thoại?
Digital zoom, hay còn gọi là phóng đại kỹ thuật số, về cơ bản là một quá trình “cắt crop” (cắt xén) hình ảnh đã được cảm biến camera ghi lại, sau đó phóng to phần được cắt lên. Điều này khác biệt hoàn toàn so với optical zoom (phóng đại quang học), nơi ống kính thực sự di chuyển để thay đổi tiêu cự và thu phóng hình ảnh trước khi nó được ghi nhận bởi cảm biến, không làm mất đi bất kỳ dữ liệu hình ảnh nào.
Hiểu đơn giản, khi bạn sử dụng digital zoom, điện thoại sẽ lấy một phần nhỏ của bức ảnh gốc có độ phân giải cao, sau đó nội suy (tính toán thêm các pixel giả định) để phần ảnh đó lấp đầy toàn bộ khung hình. Quá trình này được gọi là “phá hủy dữ liệu” (destructive process) vì nó không thêm chi tiết mới mà chỉ làm lớn các pixel hiện có. Ví dụ, nếu bạn có một bức ảnh 1200×600 pixel và phóng đại 2x bằng digital zoom, bạn sẽ chỉ còn lại một hình ảnh 600×300 pixel được phóng to. Dù vậy, với độ phân giải thấp như vậy, chất lượng hình ảnh sẽ suy giảm rõ rệt.
Giao diện ứng dụng camera điện thoại hiển thị các tùy chọn phóng đại kỹ thuật số
Tuy nhiên, đây là điểm mấu chốt: hầu hết các điện thoại thông minh ngày nay đều sở hữu cảm biến camera với độ phân giải vượt trội hơn nhiều so với ví dụ trên.
Vì Sao Bạn Nên Tận Dụng Digital Zoom?
Ngày nay, ngay cả những chiếc điện thoại giá rẻ cũng được trang bị camera mạnh mẽ. Chẳng hạn, một chiếc Redmi Note 11 giá khoảng 200 USD đã có thể chụp ảnh 12MP (12 triệu pixel) và thậm chí có chế độ 50MP. Với lượng pixel dồi dào như vậy, việc phóng đại kỹ thuật số 2x hoặc 3x thường sẽ không gây ra sự sụt giảm chất lượng đáng chú ý trên hầu hết các nền tảng mà bạn chia sẻ ảnh (như mạng xã hội) hoặc khi xem trên màn hình điện thoại. Bạn có thể chỉ nhận thấy sự khác biệt nhỏ khi xem ảnh trên màn hình lớn với độ phóng đại cao.
Hai bức ảnh so sánh chi tiết: một chụp không sử dụng zoom và một chụp với digital zoom
Vậy tại sao bạn nên bận tâm đến việc phóng đại kỹ thuật số trên điện thoại? Dưới đây là những lợi ích rõ ràng mà digital zoom có thể mang lại cho bức ảnh của bạn:
Tạo Ra Bức Ảnh Thân Mật Và Tập Trung Hơn
Việc sử dụng digital zoom tương tự như việc dùng ống kính có tiêu cự dài hơn trên máy ảnh chuyên nghiệp. Điện thoại thường có tiêu cự góc rộng, có thể khiến đối tượng trông bị “méo mó” hoặc “phình to” ở các cạnh ảnh. Khi phóng đại, bạn đang thu hẹp trường nhìn (Field of View – FOV), giúp tập trung vào chủ thể chính, loại bỏ các yếu tố gây xao nhãng và tạo cảm giác thân mật hơn với đối tượng.
Khắc Phục Hiện Tượng Biến Dạng Góc Rộng
Ống kính góc rộng của smartphone có thể gây biến dạng nhẹ, đặc biệt là ở các vật thể gần trung tâm hoặc ở các cạnh của khung hình. Việc lùi ra xa và sử dụng digital zoom sẽ giúp khắc phục phần nào hiện tượng này, làm cho chủ thể trông tự nhiên và cân đối hơn, gần giống với cách mắt người nhìn nhận mọi thứ. Chẳng hạn, nhiều người dùng iPhone 13 mini thường được khuyên nên zoom nhẹ khi chụp chân dung để tránh tình trạng gương mặt bị “phình” hoặc các đặc điểm bị méo mó.
Nền Ảnh Trở Nên Nổi Bật Hơn
Một hiệu ứng thú vị khác của việc sử dụng digital zoom hoặc ống kính có tiêu cự dài là khả năng làm cho các vật thể ở hậu cảnh (background) trông có vẻ gần và lớn hơn so với thực tế. Hiện tượng này thường được gọi là “nén phối cảnh” (perspective compression). Mặc dù không phải là nén thực sự mà chỉ là hệ quả của việc thu hẹp trường nhìn, nó giúp hậu cảnh trở nên nổi bật và có “hiệu ứng thị giác” mạnh mẽ hơn trong bức ảnh.
So sánh ảnh minh họa hiệu ứng làm nổi bật hậu cảnh khi sử dụng digital zoom trên điện thoại
Mẹo Chụp Ảnh Tuyệt Vời Với Digital Zoom Trên Điện Thoại
Trước khi bạn bắt đầu phóng đại mọi bức ảnh, hãy ghi nhớ những mẹo nhỏ sau để tận dụng tối đa tính năng digital zoom trên điện thoại của mình:
1. Lùi Lại Và Phóng Đại Khi Chụp Chân Dung
Việc đứng quá gần chủ thể khi chụp chân dung bằng điện thoại thường khiến gương mặt của họ trông bị “phình” hoặc méo mó, đặc biệt là các đặc điểm ở xa trung tâm khuôn mặt như tai hay cánh tay. Thay vì dí sát điện thoại vào mặt đối tượng, hãy lùi lại một vài bước và sử dụng digital zoom để phóng đại. Điều này sẽ giúp các đường nét trên khuôn mặt trông tự nhiên và cân đối hơn nhiều.
So sánh ảnh chân dung mèo chụp ở khoảng cách gần với 1x zoom và ảnh chụp lùi lại sử dụng digital zoom
2. Giúp Ảnh Ít Lộn Xộn Hơn Trong Môi Trường Bận Rộn
Khi bạn chụp ảnh trong một môi trường nhiều chi tiết hoặc muốn tập trung vào một vật thể cụ thể (ví dụ: chụp ảnh sản phẩm), ống kính góc rộng của điện thoại có thể thu vào quá nhiều chi tiết không mong muốn, khiến bức ảnh trở nên lộn xộn. Trong trường hợp này, việc lùi ra xa và dùng digital zoom sẽ giúp thu hẹp khung hình, loại bỏ các yếu tố gây xao nhãng và làm cho chủ thể chính trở nên nổi bật, rõ ràng hơn, đồng thời giảm thiểu hiện tượng méo cạnh thường thấy ở ảnh góc rộng.
So sánh ảnh chụp sản phẩm: ảnh góc rộng nhiều chi tiết thừa và ảnh zoom số giúp bố cục gọn gàng hơn
3. Làm Nổi Bật Hậu Cảnh (Background)
Như đã đề cập, việc sử dụng digital zoom giúp tạo hiệu ứng “nén phối cảnh”, làm cho các vật thể ở xa trông có vẻ gần và lớn hơn. Bạn có thể tận dụng điều này để làm nổi bật hậu cảnh trong bức ảnh của mình, tạo chiều sâu và sự ấn tượng thị giác mạnh mẽ hơn cho tổng thể bức ảnh. Điều này đặc biệt hữu ích khi bạn muốn đưa cả chủ thể và một yếu tố kiến trúc, cảnh quan ở xa vào cùng một khung hình mà vẫn giữ được sự nổi bật của cả hai.
Kết Luận
Mặc dù digital zoom có thể gây ra một chút suy giảm về chất lượng hình ảnh, nhưng với độ phân giải cảm biến camera ấn tượng trên các dòng smartphone hiện đại (như Samsung Galaxy S24+ với 3x optical zoom hoặc các mẫu có cảm biến 12MP, 50MP), sự khác biệt này thường là không đáng kể, đặc biệt khi xem trên màn hình điện thoại hoặc chia sẻ lên mạng xã hội.
Thay vì lo lắng về chất lượng pixel, hãy tập trung vào việc tận dụng digital zoom để cải thiện bố cục, làm nổi bật chủ thể, khắc phục biến dạng và tạo ra những bức ảnh có ý nghĩa, cảm xúc hơn. Digital zoom là một công cụ mạnh mẽ trong túi của bạn, đừng ngần ngại thử nghiệm và khám phá tiềm năng của nó để chụp được những khoảnh khắc tuyệt vời mà bạn luôn mong muốn.
Bạn có thường xuyên sử dụng digital zoom trên điện thoại không? Hãy chia sẻ những mẹo chụp ảnh yêu thích của bạn hoặc những bức ảnh ấn tượng mà bạn đã chụp bằng tính năng này trong phần bình luận bên dưới nhé!
