Trong thế giới nhiếp ảnh di động ngày càng phát triển, ống kính gắn ngoài cho smartphone được quảng cáo là giải pháp giúp mở rộng khả năng sáng tạo và nâng tầm chất lượng ảnh. Tuy nhiên, dù mang lại sự linh hoạt đáng kể, cá nhân tôi vẫn quyết định không sử dụng chúng. Từ thiết kế cồng kềnh cho đến những kết quả đôi khi không như mong đợi, có vô vàn lý do khiến loại phụ kiện này không phù hợp với nhu cầu và phong cách chụp ảnh của tôi.
1. Khả Năng Zoom Trên Smartphone Đã Vượt Trội Hơn Trước
Camera trên điện thoại thông minh ngày nay đã được cải thiện đáng kể về khả năng zoom. Chiếc điện thoại tôi đang sử dụng thường cho kết quả rất tốt khi tôi cần phóng to chủ thể. Trong nhiều trường hợp, thay vì dùng zoom kỹ thuật số hay tìm đến ống kính ngoài, tôi có thể đơn giản là di chuyển lại gần đối tượng hơn để có được bố cục ưng ý. Đối với những cảnh vật ở quá xa mà camera điện thoại không thể đáp ứng, tôi sẽ ưu tiên sử dụng máy ảnh mirrorless (không gương lật) chuyên nghiệp của mình để đảm bảo chất lượng hình ảnh tối ưu nhất.
Ảnh phong cảnh núi và thác nước chụp bằng smartphone ở chế độ zoom 1x, minh họa khả năng zoom của điện thoại
Trước khi quyết định mua một chiếc ống kính gắn ngoài, bạn nên xem xét kỹ lưỡng những gì mình thực sự mong muốn từ camera điện thoại. Thường thì, khả năng zoom quang học tích hợp sẵn sẽ là một giải pháp hiệu quả và tiện lợi hơn nhiều so với việc loay hoay với các phụ kiện thêm vào.
2. Các Tùy Chọn Điều Chỉnh Tiêu Cự Đã Có Sẵn Trong Điện Thoại
Đối với máy ảnh mirrorless, sự linh hoạt là một trong những yếu tố hàng đầu khiến tôi đầu tư vào các loại ống kính khác nhau, đặc biệt là ống kính zoom. Đây cũng sẽ là ưu tiên của tôi nếu cân nhắc một ống kính cho smartphone. Tuy nhiên, khác với máy ảnh chuyên nghiệp, điện thoại thông minh đã tích hợp sẵn nhiều tùy chọn để điều chỉnh tiêu cự.
Ví dụ, chỉ với một thao tác chạm đơn giản trên màn hình chính, iPhone của tôi cho phép chuyển đổi nhanh chóng giữa các mức zoom như 0.5x và 1x. Ngoài ra, ứng dụng Ảnh (Photos) mặc định cũng cung cấp khả năng cắt cúp (crop) các phần của bức ảnh, giúp tôi dễ dàng điều chỉnh lại bố cục hoặc loại bỏ những chi tiết không mong muốn mà có thể không hiển thị đầy đủ trong khung hình ban đầu (chế độ 16:9 là mặc định, nên bạn có thể không thấy toàn bộ cảnh vật khi chụp).
3. Dễ Dàng Thêm Bộ Lọc Ảnh Ngay Trên Smartphone
Một lý do khác khiến nhiều người tìm mua ống kính camera gắn ngoài cho smartphone là để sử dụng các loại kính lọc (filter) mới. Có nhiều loại kính lọc ND (Neutral Density) sẵn có trên thị trường, và trong hầu hết các trường hợp, bạn phải gắn chúng vào ống kính ngoài của mình. Mặc dù những kính lọc này có thể giúp bạn tạo ra những bức ảnh độc đáo hơn, chúng không phải là một yếu tố thực sự cần thiết.
Tôi có thể dễ dàng thêm nhiều bộ lọc khác nhau vào ảnh chụp trên smartphone mà không cần phải tải xuống bất kỳ ứng dụng bên thứ ba nào. Một số bộ lọc yêu thích của tôi trên iPhone bao gồm Sống Động (Vivid) và Ấm Áp (Dramatic Warm). Ngoài ra, còn có một số tùy chọn đen trắng rất ấn tượng.
iPhone đang áp dụng bộ lọc Vivid cho ảnh, cho thấy khả năng chỉnh sửa ảnh tích hợp trên điện thoại mà không cần ống kính phụ
Nếu tôi muốn có nhiều tùy chọn hơn, tôi luôn có thể tải xuống các ứng dụng camera chuyên nghiệp để chụp những bức ảnh chất lượng cao hơn. Tôi vẫn cởi mở với việc sử dụng kính lọc ND nếu tìm thấy một loại phù hợp với phong cách của mình, nhưng cho đến nay, tôi vẫn chưa thực sự thấy cần thiết.
4. Ống Kính Ngoài Gây Cảm Giác Cồng Kềnh và Kém Tự Nhiên
Một số ống kính gắn ngoài, đặc biệt là những loại lớn hơn như ống kính zoom 50mm, mang lại cảm giác khá cồng kềnh. Chúng không thể bỏ túi một cách dễ dàng, và bạn luôn phải tháo chúng ra trước khi cất giữ điện thoại.
Hơn nữa, tôi muốn tránh gây sự chú ý không cần thiết khi chụp ảnh ở nơi công cộng. Việc giữ mọi thứ đơn giản và kín đáo giúp trải nghiệm chụp ảnh của tôi trở nên thoải mái và thú vị hơn rất nhiều.
5. Nguy Cơ Gây Méo Ảnh Khi Dùng Ống Kính Ngoài
Nếu bạn đã từng chụp ảnh với bất kỳ loại ống kính nào, có lẽ bạn đã ít nhất một lần gặp phải hiện tượng méo ảnh (distortion). Điều này xảy ra ngay cả với những ống kính mirrorless tốt nhất, có giá hàng ngàn đô la. Tuy nhiên, tôi nhận thấy rằng hiện tượng này xuất hiện nhiều hơn đáng kể khi sử dụng các ống kính gắn ngoài cho smartphone.
Vì nhiều ống kính camera gắn ngoài cho smartphone là sản phẩm của bên thứ ba, hiện tượng méo ảnh thường nghiêm trọng hơn so với khi tôi chụp bằng camera mặc định của điện thoại. Mặc dù những vấn đề này có thể dễ dàng khắc phục trong các công cụ chỉnh sửa ảnh chuyên nghiệp như Lightroom, nhưng bạn có thể gặp khó khăn nếu không có quyền truy cập vào phần mềm chỉnh sửa của bên thứ ba. Những biến dạng này không phải lúc nào cũng là yếu tố phá hỏng bức ảnh, nhưng chúng là điều đáng để cân nhắc nếu bạn đang nghĩ đến việc mua ống kính ngoài.
6. Việc Thiết Lập Ống Kính Mất Thời Gian và Rắc Rối
Tôi thích chụp ảnh đường phố bằng smartphone hơn là bằng máy ảnh DSLR của mình (và nhiều thể loại khác nữa) vì việc mang theo điện thoại thuận tiện hơn rất nhiều. Tất cả những gì tôi cần làm là rút điện thoại ra khỏi túi, mở ứng dụng Camera và bắt đầu chụp ảnh. Ngay cả khi không thay ống kính trên máy ảnh mirrorless, việc chọn đúng cài đặt đôi khi cũng khá rắc rối.
Nếu sử dụng ống kính gắn ngoài, tôi sẽ phải dành nhiều thời gian hơn để thiết lập điện thoại. Các ống kính nhỏ hơn chỉ cần kẹp vào, nhưng đối với những ống kính lớn hơn, quá trình thiết lập có thể phức tạp hơn. Bởi vì điện thoại nhỏ hơn nhiều, bạn cũng có thể cần phải thiết lập chân máy (tripod). Tôi không nghĩ rằng thời gian thiết lập thêm này đáng để bỏ công sức. Tôi thà dùng máy ảnh mirrorless cho những bức ảnh phức tạp hơn và dùng smartphone cho những khoảnh khắc đời thường.
7. Các Ứng Dụng Cung Cấp Sự Linh Hoạt Cần Thiết
Một lập luận chống lại camera smartphone là chúng không linh hoạt bằng các máy ảnh chuyên nghiệp. Bạn có thể zoom, nhưng không đạt được cùng mức độ như ống kính máy ảnh chuyên nghiệp. Hầu hết thời gian, bạn thậm chí không thể thay đổi tốc độ màn trập (shutter speed) và ISO.
Giao diện chụp ảnh chuyên nghiệp trên ứng dụng ProCam của smartphone, minh họa sự linh hoạt khi không cần ống kính ngoài
Mặc dù tôi đồng ý rằng smartphone có những hạn chế nhất định so với các máy ảnh chuyên dụng, bạn vẫn có thể tùy chỉnh cài đặt nhiều hơn những gì bạn nghĩ. Tương tự như với các ống kính camera khác, bạn có thể thay đổi khẩu độ trong một số trường hợp (chẳng hạn như Chế độ Chân dung của Apple).
Nếu tôi cần thêm sự linh hoạt, tôi có thể dễ dàng tải xuống các ứng dụng bên thứ ba. Ví dụ, ứng dụng ProCamera dành cho iOS có hiệu suất chụp thiếu sáng tốt và công nghệ chống rung hiệu quả.
8. Không Muốn Mang Theo Quá Nhiều Thiết Bị
Việc thiết lập thêm ống kính đã là một rắc rối, và tôi không muốn mang thêm nhiều thiết bị hơn mức cần thiết. Việc phải xoay sở với nhiều ống kính trong túi xách rất khó chịu, và việc liên tục lo lắng về chúng sẽ làm mất đi niềm vui khi chụp ảnh.
Bức ảnh hoàng hôn tuyệt đẹp chụp bằng iPhone với bộ lọc Vivid, thể hiện chất lượng ảnh điện thoại mà không cần mang thêm phụ kiện cồng kềnh
Một vấn đề khác là việc này khiến bạn dễ quên thiết bị của mình hơn. Tôi thường xuyên dọn dẹp túi xách ở nhà để tránh lộn xộn, nhưng điều này đã khiến tôi vô tình để quên những món đồ quan trọng nhiều lần hơn tôi muốn thừa nhận.
Việc có camera smartphone luôn sẵn sàng — và biết rằng tôi không bỏ lỡ bất cứ điều gì khi để lại các thiết bị phụ ở nhà — giúp tôi dễ dàng chụp được nhiều ảnh hơn. Điều này, đến lượt nó, giúp tôi cải thiện kỹ năng của mình một cách tự nhiên.
Tôi nhận thấy rằng mình làm tốt hơn mà không cần ống kính camera gắn ngoài cho smartphone vì nhiều lý do. Tôi không thích mang nhiều đồ hơn mức cần thiết, và việc chụp ảnh trở nên dễ dàng hơn khi không phải thiết lập thêm thiết bị phụ. Trong nhiều trường hợp, khả năng zoom của smartphone cũng đã đủ tốt để có được những bức ảnh đẹp.
Bạn có đồng ý với những quan điểm trên không? Chia sẻ kinh nghiệm sử dụng ống kính ngoài cho smartphone của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!